Agorafobia: Przyczyny, objawy i leczenie

Silny strach – agorafobia, może występować w różnych sytuacjach, na przykład w miejscu publicznym, w którym osoba czuje się bezbronna i trudno jest jej uciec. Często dotyczy to podróży metrem, pociągiem lub samolotem. Może również wystąpić w tłumie, w domu towarowym lub na autostradzie. Konsekwencje tego lęku mogą szybko stać się dramatyczne dla jednostki. Czy to w dzieciństwie czy w dorosłym życiu, uczymy się na podstawie naszych doświadczeń, czego powinniśmy się bać. Jednak w niektórych sytuacjach lęk jest tak silny, że w mózgu powstaje nowa ścieżka strachu. Za każdym razem, gdy ta ścieżka zostaje aktywowana (na przykład w metrze). Mózg wysyła sygnał alarmowy i wywołuje reakcję strachu, której towarzyszy zwiększone tętno i ciśnienie krwi. Osoba odczuwa, jakby straciła kontrolę nad swoim ciałem. Nie rozumie, co się dzieje, i obawia się, że może dojść do zawału serca lub duszenia się.

Co to jest agorafobia?

Agorafobia to rodzaj zaburzenia lękowego, które charakteryzuje się silnymi obawami związanymi z otwartymi lub tłocznymi przestrzeniami oraz trudnościami w ucieczce w przypadku pojawienia się niepokoju lub paniki. Osoby cierpiące na agorafobię często unikają sytuacji takich jak podróżowanie środkami komunikacji publicznej, przebywanie w dużych sklepach czy uczestniczenie w zgromadzeniach publicznych.

AGORAFOBIA PSYCHOTERAPIA Jeśli masz agorafobię psychoterapeuta może być ważnym wsparciem w Twoim procesie zdrowienia. Oto kilka sposobów, w jakich psychoterapeuta może Ci pomóc:

Ocena i diagnoza: Psychoterapeuta przeprowadzi ocenę Twoich objawów i historii, aby dokładnie zrozumieć Twoje doświadczenia z agorafobią. To pomoże ustalić diagnozę i opracować indywidualizowany plan terapeutyczny.
Edukacja: Psychoterapeuta dostarczy Ci ważnej wiedzy na temat agorafobii, jej objawów, mechanizmów i sposobów radzenia sobie. Zrozumienie natury Twojego zaburzenia może pomóc Ci lepiej kontrolować lęki i lepiej radzić sobie w sytuacjach wyzwalających niepokój.
Terapia poznawczo-behawioralna: Terapia CBT (terapia poznawczo-behawioralna) jest skutecznym podejściem terapeutycznym w leczeniu agorafobii. Psychoterapeuta pomoże Ci zidentyfikować myśli negatywne i przekonania, które podtrzymują lęki. Następnie będziesz uczyć się nowych sposobów myślenia i zachowania, które pozwolą Ci stopniowo pokonywać lęki i ograniczenia związane z agorafobią.
Terapia ekspozycyjna: Psychoterapeuta będzie pracować z Tobą nad stopniowym narażaniem się na sytuacje wywołujące lęk, a które dotychczas unikałeś. Poprzez stopniowe eksponowanie się na kontrolowany sposób. Nauczysz się skutecznie radzić sobie z niepokojem i odbudowywać zaufanie do siebie w trudnych sytuacjach.
Techniki relaksacyjne i regulacja oddechu: Psychoterapeuta może nauczyć Cię różnych technik relaksacyjnych, oddechowych i innych strategii zarządzania stresem. Te umiejętności mogą pomóc w łagodzeniu lęku i paniki w trudnych momentach.

Psychoterapeuta jest wyszkolonym specjalistą, który będzie wspierać Cię przez cały proces terapeutyczny, oferując empatię, wsparcie i wskazówki.

Przyczyny agorafobii u dorosłych

Fobie wpływają na neuroprzekaźnictwo w mózgu. Obrazy MRI mózgu u osób z fobią wykazują istotną aktywność w obszarach odpowiedzialnych za emocje, zapamiętywanie i kontrolę zachowania. Te obszary nieprawidłowo regulują się w przypadku fobii… Jest to częściowo wyjaśniane zmianami genetycznymi: pewne układy neuroprzekaźnikowe są zaangażowane w zaburzanie połączeń w sieci mózgu podczas wystąpienia fobii. Jak podaje ncbi.nlm.nih.gov to także geny mogą odgrywać rolę w kształtowaniu strachu.

Agorafobia u dzieci: Czynniki ryzyka i objawy

Agorafobia u dzieci może wynikać z różnych czynników. Istnieje wiele teorii dotyczących jej powstawania, ale nie ma jednego jednoznacznego wyjaśnienia.
Dziedziczenie genetyczne a agorafobia Jednym z możliwych czynników jest dziedziczenie genetyczne. Jeśli w rodzinie występują osoby z agorafobią lub innymi zaburzeniami lękowymi. Istnieje większe ryzyko, że dziecko odziedziczy podatność na rozwinięcie agorafobii. Ryzyko rozwoju fobii może być związane z 50% uwarunkowaniem genetycznym, jednak zagrożenie związane z genami jest istotne tylko w niektórych kombinacjach… Jednak genetyka to nie jedyny czynnik, który wpływa na rozwój fobii. Środowisko ma również duże znaczenie. Dzieci uczą się, że pewne sytuacje mogą być niebezpieczne, a nauka ta często odbywa się poprzez naśladowanie: lęk rodziców programuje obwody strachu u dziecka. Te same obwody rejestrują ostrożne i kontrolowane reakcje rodziców. Fobia może być przenoszona z rodzica na dziecko przez naśladowanie.

Traumy i nieprzyjemne doświadczenia związane z agorafobią

Innym czynnikiem mogą być traumy lub nieprzyjemne doświadczenia związane z przestrzeniami otwartymi lub publicznymi. Dziecko może przeżyć sytuację, która wywołała u niego silny lęk i strach, co w efekcie może prowadzić do rozwoju agorafobii.

Czynniki środowiskowe wpływające na rozwój agorafobii

Dodatkowo, czynniki środowiskowe, takie jak przemoc w rodzinie, stres czy nadopiekuńczość, mogą wpływać na rozwój agorafobii u dzieci. Ważne jest zrozumienie, że agorafobia u dzieci jest skomplikowanym zjawiskiem, a jej powstawanie może mieć różnorodne przyczyny. W przypadku obserwowania u dziecka objawów agorafobii, istotne jest skonsultowanie się z psychoterapeutą. Specjalista może przeprowadzić odpowiednią ocenę i zaproponować odpowiednie formy terapii lub interwencji.

Derealizacja w agorafobii

Derealizacja jest jednym z powszechnych objawów towarzyszących agorafobii – lęku przed otwartymi lub publicznymi przestrzeniami. Osoby z agorafobią mogą doświadczać uczucia oderwania od rzeczywistości, jakby patrzyły na świat przez mętną szybę. Derealizacja objawia się uczuciem nieprawdziwości, nieobecności, a czasem nawet jakby wszystko było sennym snem. Osoby z agorafobią często opisują, że otoczenie wydaje się nierzeczywiste, a one same czują się odizolowane od swojego ciała lub jakby obserwowały siebie z zewnątrz. Te uczucia mogą być niezwykle przerażające i pogłębiać lęk agorafobii, utrudniając codzienne funkcjonowanie. W takich sytuacjach ważne jest skonsultowanie się z psychoterapeutą. Psychoterapeuta może pomóc zrozumieć przyczyny derealizacji i opracować skuteczne strategie radzenia sobie z tym objawem.

Jak psychoterapia może pomóc w poradzeniu sobie z agorafobią?

Psychoterapia może pomóc osobom z agorafobią w identyfikowaniu i zmniejszaniu lęku oraz w odzyskiwaniu kontroli nad swoim życiem. Terapeuta może wprowadzić techniki relaksacyjne, strategie przeciwdziałania negatywnym myślom oraz eksponować stopniowo na sytuacje, które wywołują derealizację. Ważne jest zrozumienie, że derealizacja jest częścią agorafobii i można ją skutecznie zarządzać. Z pomocą odpowiedniego wsparcia terapeutycznego, osoby z agorafobią mogą nauczyć się radzić sobie z tym objawem i odzyskać poczucie rzeczywistości i swobodę w swoim życiu.

Jak wygląda proces zmian w mózgu?

Aby przezwyciężyć nadmierny lęk, mózg musi zastąpić nieodpowiedni obwód nowym systemem. W tym procesie, nasza kora mózgowa odgrywa istotną rolę, ucząc nas, że w określonych sytuacjach nie ma rzeczywistego zagrożenia dla naszego życia. Poprzez rewizję i restrukturyzację sygnałów, stopniowo oczyszczamy nasz obwód strachu. W niektórych przypadkach można przyspieszyć ten proces za pomocą określonych leków. Właśnie tę „przebudowę mózgu” osiąga się w terapii. Podczas terapii oceniamy lęki w bezpiecznym środowisku terapeutycznym, a następnie uczymy się stopniowo radzić sobie z nimi, aż objawy strachu znikną. W zależności od nasilenia i charakteru lęku, może to wymagać od 15 do 20 sesji terapeutycznych, które rozłożone są na okres od 3 do 6 miesięcy. W tym czasie będę Ci towarzyszyć, pomagając stawić czoła Twoim lękom w tej kontrolowanej sytuacji.